Neden uyurken ,dinlenirken ,tuvalette veya banyoda aklımıza yaratıcı/ilginç fikirler gelir?
Default mode network nedir?
Beyin dinlenirken aktif hale gelen bölgelere default mode network (DMN) yani varsayılan mod ağı adı verilir. DMN insan beyni geçmişi anımsadığında, gelecekle ilgili plan yaptığında, mevcut düşünce ve duyguların iç gözlemi yaparken aktif hale gelir. Dinlenme durumunda aktif bulunup hayal kurma ve geleceğe hazırlanma, çağrışımlar arasında ilişki kurma veya bellek kayıtlarını tamamlama gibi farklı işlevleri yerine getirir. DMN insan beyninin serbest dolaşımı ile ilgili olan bir sinir sistemidir.
Mutlu Olma Sanatı isimli kitapta yazar insanın yaratıcı fikirler ortaya koyması için boş durmaya ve monotonluğa ihtiyacı olduğunu söyler.
Yüzyıllarca insanlar uyurken, dinlenirken, uzaklara bakarken ,bir şey düşünmediğinde beyinde neler olduğunu sormuş ve aldıkları yanıt "hiçbir şey" olmuştur. Alman nörolog Hans Berger bu geleneksel ve kalıplaşmış düşünceye karşı çıktı. Birtakım araştırmalar yaptı ve bunlar sonucu ulaştığı ilginç sonuçlardan biri şuydu; Biz ne yaparsak yapalım (uyuduğumuzda bile) beyinde her daim bir elektriksel aktivite mevcuttu.
1990'lı yıllarda yeni bir yöntemle beynin harcadığı enerji ölçülebilir hale geldi. Bu yöntemle yapılan araştırmalar sonucu daha ilginçti. Araştırmalar insan beyni dinlenirken de hareket ettiğindeki kadar aktifti. Hatta uyurken bazen aktivite o kadar artıyordu ki zor bir görevi (buna zor bir matematik veya fizik sorusu dahil) yaparken ki beyin aktivitesinin üzerine çıkıyordu.
2000'liyıllarda teknolojinin gelişmesiyle birlikte yapılan yeni araştırmalar beynin biz hareket halindeyken arka planda kalan bazı bölgeleri, biz dinlenmeye geçer geçmez aktif hale geliyor ve beyin aktivitesinin kontrolünü ele alıyordu. Bu bölgelere DMN ismi verildi.
Cambridge Üniversitesi'nden araştırmacılara göre ,bu bölüm otomatik pilot moduna geçerek olacakları tahmin ediyor ve günlük işleri çok düşünmeden yapmamıza yardımcı oluyor.
28 gönüllüye araştırma için yeni bir oyun ve kurallarını deneme yanılma yöntemiyle çözmeleri istendi. Gönüllüler oyunu çözmeye çalışırken beyinleri incelendi ve ulaşılan sonuca göre gönüllüler oyunu öğrenirken beyinlerinin arka dikkat ağı daha aktifti. Bu gönüllüler oyunu öğrendikten ve uygulamaya başladıktan sonra beyinleri incelendiğinde DMN'nin çok daha aktif hale geçtiği fark edildi. DMN faaliyetinin beynin bellekle(hafıza ve yön bulma) ile ilgili bölümü olan hipokampusla bağlantılıysa oyunda daha iyilerdi.
Bir şeyi çok düşündüğünüzde işin içinden çıkamadığınız halde dinlenirken olayı çözüyorsunuz çünkü DMN dinlenme halindeyken bahsettiğimiz gibi bazı işlevlerini yürütüyordur.
Günümüzde bazı insanlar hiçbir şey yapmadan geçen zamanı verimsiz görüyor ve günlerini olabildiğince dolu dolu geçirmeye çalışıyor. Eınsteın ise bunun tam tersini yapmak yani boş bir şekilde zihnini dinlendirmek ve düşünce deneyleri yapmak için beynine haftada 2 saat verdi. Birçok ünlü düşünce deneyini bu 2saatte gerçekleştirdi ve fiziğe yeni bir boyut kazandırdı. Belki de bu dinlenme halindeyken DMN devreye girmiş ve Eınsteın'ın yaratıcı fikirler bulmasına yardım etmiştir.
Kaynaklar: BBC, herkesebilimteknoloji, psikomental, acikbeyin, listelist, neuroscıentıfıcalchallenged
0 Yorumlar